Năm bước đơn giản để thiết kế các hệ thống lưới Grid System

Kiến thức thiết kế web
Các nhà thiết kế ở Việt Nam vẫn còn khá xa lạ với từ Hệ Thống Lưới –
Grid System. Một số hầu như không biết, một số có nghe nói nhưng cũng
không rõ lắm, một số tất nhiên nắm khá vững Grid System. iDesign sẽ cố
gắng cung cấp cho các bạn những kiến thức cơ bản nhất của khái niệm này.
Chúng tôi nghĩ nó không chỉ cần cho thiết kế Website mà dùng cho cả
thiết kế đồ họa in ấn.

Lời nói đầu
Lưới – Grid là gì?
Trước khi nói đến hệ thống lưới chúng ta cần phải có một hiểu biết cơ bản về nó, tại sao sử dụng và chúng sinh ra từ đâu.

Trong ngành thiết kế đồ họa, Lưới là một công cụ để đặt các yếu tố đồ
họa như văn bản và hình ảnh. Lưới này được sinh ra từ nghệ thuật
Constructivist và thông qua qua các quá trình phát triển đã trở thành
một phong trào nghệ thuật.

Trong bối cảnh thiết kế đồ họa, mạng lưới là một công cụ để đặt yếu
tố đồ họa của văn bản và hình ảnh. Lưới này là được sinh ra từ nghệ
thuật Constructivist và hình thành thông qua các quá trình suy nghĩ
tương tự mà dẫn đến phong trào nghệ thuật. Nó cũng có sự liên kết rõ
ràng từ nghệ thuật Concrete-Geometrical (xây dựng khối hình) tại các
trường ở Zurich những năm 1930 và rất nhiều họa sĩ nổi tiếng của phong
trào này đã có những đóng góp quan trọng vào typography thông qua những
tác phẩm nghệ thuật của họ.

Đó là khoảng thời gian mà thệ thống Lưới chuyển từ lĩnh vực nghệ
thuật thành typography và thiết kế thương mại hay thiết kế đồ họa.

Constructivist là phong trào nghệ thuật và kiến trúc có nguồn gốc
ở Nga từ năm 1919 trở đi. Nó bác bỏ ý tưởng về "Nghệ thuật vị nghệ
thuật", ủng hộ nghệ thuật như là hình thức trực tiếp nhằm phục vụ xã
hội. Hoạt động kéo dài cho đến khoảng năm 1934,.. (wiki)

Nó chủ yếu là… Toán học
Trước khi nói đến các hệ thống lưới chúng ta phải tách riêng hình
thức và chức năng. Chúng ta phải suy nghĩ về tính thẩm mỹ và tỉ lệ cũng
như việc xem xét kết quả của các cấu trúc. Điều này khá là khó khăn cho
các nhà thiết kế đã được dạy trong trường, hay làm việc một cách cảm
tính "Bạn sẽ thấy đúng, khi bạn cảm thấy thế". Việc cảm thấy là một phản
ứng để tạo cấu trúc.

Tỷ lệ, phương trình được dùng khắp mọi nơi trong hệ thống lưới. Các
quan hệ đo lường, từ thiết kế tờ rơi tới sự phức tạp của thiết kế báo
chí. Để thiết kế một hệ thống lưới thành công, bạn phải nằm lòng với các
tỷ lệ và tỷ lệ, sự hợp lý, các bộ số tỉ lệ như 01:02, 02:03, 03:04 và
những tỉ lệ bất quy tắc dựa trên việc xây dựng các vòng tròn, như Tỉ lệ vàng 1:1.681 hoặc các kích thước tiêu chuẩn DIN 1:1.4146.

Những tỉ lệ này đã quá quen thuộc trong xã hội hiện đại, từ các kiến
trúc xung quanh chúng ta đến các khuôn mẫu tự nhiên. Sử dụng các tỷ lệ
thành công trong hệ thống lưới có thể là yếu tố quyết định trong thiết
kế, nghệ thuật không hẳn là công thức, nhưng tỉ lệ vàng làm nên tính thẩm mỹ.

Hệ thống lưới là gì
Hệ thống lưới là một thiết kế lưới đã được hình theo theo cách mà nó
có thể áp dụng cho nhiều hình thức sử dụng khác nhau mà không làm thay
đổi hình thức của nó. Ví dụ: Trong một cuốn sách có rất nhiều trang, Mở
đầu, tiêu đề .v..v Nhưng tất cả chỉ cần một hệ thống lưới cho toàn bộ
trang.

Hệ thống thiết kế lưới với những thiết kế phức tạp, nhiều thông tin
có thể là nguy hiểm. Khi bạn thêm các thông tin, thêm trang, thêm
hình…thì việc tạo ra một hệ thống lưới chung là khó khăn và đôi khi
không thể sử dụng. Bởi vậy ngay từ đầu, hãy sắp xếp mọi thứ đơn giản,
tổng quát.

Tại sao cần thiết kế hệ thống lưới
Một số người nói, hệ thống lưới làm giới hạn sự sáng tạo, không tự
do. Karl Gerstner một nhà thiết kế đồ họa nổi tiếng của Thụy sỹ nói lên
những mâu thuẫn khi dùng hệ thống lưới

Các lưới cho typography là sự điều chỉnh tỷ lệ cho các chất liệu,
bảng biểu, hình ảnh… Đó là sự ưu tiên cho một nội dung chưa hình thành.
Khó khăn nằm trong việc tìm kiếm sự cân bằng và sự tự do tối đa, hay nói
cách khác, số lượng lớn nhất của các yếu tố khi kết hợp với nhau tạo
thành sự thay đổi khác nhau.

Lưới chính là một hệ thống quản lý mà bạn phải xác định trước khi
quyết định thiết kế, đó là điều kiện tiên quyết giúp đỡ trong việc phân
chia, cấu trúc, nội dung, các ưu tiên…Tôi không nói rằng một mạng lưới
được thiết kế tốt sẽ giải quyết các vấn đề và những phần của thiết kế,
xa hơn, nó có thể tạo ra cấu trúc chặt chẽ trong thiết kế và tạo ra
những giá trị thẩm mỹ cuối cùng khi ta hoàn thành.

Năm bước đơn giản
Bây giờ bạn sẽ hiểu hơn về hệ thống lưới, nơi nó sinh ra, những gì
nên làm nếu được thiết kế tốt. Trong năm bước đơn giản tiếp theo, tôi sẽ
đi qua các yếu tố đó làm cho một hệ thống lưới thành công và làm thế
nào các yếu tố này có thể cùng nhau mang lại các hệ thống đơn giản, hay
phức tạp để áp dụng cho các loại thiết kế.

Việc đầu tiên trong loạt bài này sẽ là "Phân chia Tỷ lệ"